Kalbe yakın bir damar daraldığında yahut tıkandığında kalp krizi meydana gelir. Kalp kasının bir kısmı daha sonra oksijensiz kalabilir ve ölebilir. Kalp krizi kalp durmasına da neden olabilir.
Kalp krizi, muhakkak fizikî belirtilere neden olur. Nefes darlığı, göğüste baskı hissi, bacak ağrısı, göğüs ağrısı, ve olağandışı yorgunluk gibi şikayetler muhtemel bir kalp krizinin habercisi olabilir.
Kalp krizi geçirenlerin yaklaşık yüzde 30’u hastaneye ulaşamadan ölüyor. Bu nedenle birinci belirtilere dikkat etmek ve süratli reaksiyon vermek çok kıymetlidir. Göğüste olağandışı ağrılar 15 dakikadan fazla devam ederse, acil yardım istemek gerekir. Ağrı yayılıyorsa yahut baş dönmesi, terleme yahut mide bulantısı ağrıya eşlik ediyorsa, kesinlikle acil servise başvurulmalıdır. Kalp krizinde her dakika kıymetlidir.
Kalp krizi durumunda ne yapılmalı?
Kalp krizinden şüphelenildiği anda hemen 112 ile temasa geçilmesi tavsiye edilir. Hayati bir acil durumdur. Tedavi ne kadar erken olursa hastanın düzgünleşme süreci ve düzgünleşme talihi o kadar yeterli olur. Birinci yardım grupları tarafından yerinde yapılan bir elektrokardiyogram tanıyı doğrular. Bu ortada, mümkün olduğunca az hareket edin, uzanın ve tansiyonu güzelleştirmek için bacaklarınızı yükseltin.
Kalp krizi sonrası tedavi kalp ve damar hastalıkları risk faktörlerinin yakından denetimi ile başlar. Sigarayı bırakma, fazla kiloları verme, kolesterol düşürücü kullanma ve sıkı tansiyon ve diyabet istikrarı kalp krizi sonrası uygulanır.
Kalp krizini tetikleyen 4 ana neden
Kalp krizleri yaygındır, lakin Dünya Sıhhat Örgütü kalp krizi ve felçlerin yüzde 80’inin önlenebileceğini belirtmektedir. Sağlıklı bir diyet, sistemli fizikî aktivite ve tütün eserleri kullanmamak, önlemenin anahtarıdır. Yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve yüksek kan şekeri üzere kalp hastalığı ve felç için risk faktörlerini denetim etmek de çok değerlidir.
Kalp krizinin önlenmesi, değiştirilebilir risk faktörlerinin azaltılmasına bağlıdır. Yaş, cinsiyet ve genetik değiştirilemeyen risk faktörleridir, lakin sigara içmek yahut berbat beslenme, günlük ömrün bir kesimi olmak zorunda değildir.
İşte kalp krizinin en yaygın 4 nedeni.
Sigara içmek
Sigara içmek dünya çapında en önlenebilir vefat nedenidir. Sigara dumanı, aterosklerozu hızlandıran ve kan pıhtılarının oluşumunu destekleyen çok sayıda kimyasal bileşik içerir. Günde beş sigaradan az sigara içmek bile erken ateroskleroza yol açar. Günde içilen sigara sayısı ile koroner arter hastalığı ve kalp krizi riski artar. Sigarayı bırakmak, kalp ve damar hastalıkları riskini azaltmada anında tesir gösterir.
Yüksek kolestorol
Kalp krizinin öbür bir nedeni de yüksek kolesteroldür. Yüksek kolesterol geliştikçe, kalbin atardamarlarında yağ birikintileri birikerek kalp krizine yol açar. Genetik, diyet, fizikî aktivite ve obezite yüksek kolesterol için risk faktörlerinden bazılarıdır. Plak biriktikçe, atardamarlar daralır ve büsbütün tıkanmasa bile çeşitli rahatsızlıklara neden olabilir.
Diyabet
Diyabet, koroner arter hastalığı riskini 2 ila 4 kat artırır. Bu, diyabetin yüksek kolesterol, obezite ve genel beden içi iltihaba neden olması nedeniyle meydana gelir. Tüm bunlar ateroskleroz ve plak oluşumunu tetikler. Ayrıyeten 65 yaş üstü diyabetli şahısların yaklaşık yarısından fazlasının bir cins kalp hastalığından öldüğünü bilinmektedir.
Yüksek tansiyon
Yüksek tansiyon kalp üzerindeki basıncı artırır. Denetimsiz hipertansiyon vakitle kalp kasının kalınlaşmasına neden olur ve koroner arterlerde aterosklerozu tetikler. Daha kalın kaslar daha fazla kan verilmesini gerektirse de, giderek daralan atardamarlar giderek daha az kan verir ve sürecin sonunda mümkün bir kalp krizine yol açar.