Japonya Merkez Bankası (BOJ), küresel tahvil satışlarının zorlamasıyla hükümet tahvillerinin getirisindeki keskin artışları sınırlamak için bu hafta için ek tahvil alım planını açıkladı.
BOJ, yükselen getirileri yavaşlatmak için çarşamba günü 5 ila 10 yıl vadeli tahvilin ekstra miktarlarını alacak. 10 yıl vadeli tahvil, pazartesi günü son 2013’te görülen bir seviye olan %0,775’e yükseldi. Japonya’nın 20 ve 30 yıl vadeli tahvilleri de benzer zirvelerde bulunurken, ABD Hazine tahvilleri de yüksek seyirde.
Japon devlet tahvilleri, merkez bankasının negatif faiz oranını daha erken sonlandıracağı spekülasyonunun arttığı bir dönemde yükselirken, ABD Federal Rezervi de borç maliyetlerini yüksek tutmaya devam edecek. BOJ, politikalarını daha fazla yükselmesine izin verdikten sonra getirileri yönetmek amacıyla temmuz ayının sonundan bu yana üç plansız alım işlemi gerçekleştirdi.
Bu duyurunun ardından yen, pazartesi günü 149,82’ye kadar gerileyerek, geçen yılın ekim ayından bu yana en zayıf seviyeyi gördü ve Japonya’nın para birimini desteklemek için müdahalede bulunacağı endişelerini artırdı.
Mitsubishi UFJ Asset Management Co’nun İcra Başkanı Masayuki Koguchi, “Ekstra operasyonlar, tahvil getirilerinin yükselmesini engelleyerek, yen’in değer kaybetme temposunu hızlandırabilir. Fakat sonunda bu operasyonlara devam etmek mümkün olamayacak” dedi.
Japon tahvillerini olumsuz etkileyen bir dizi faktör bulunuyor. Bunlar arasında BOJ’un Eylül politika toplantısının özetinde üyelerin enflasyon hedeflerine doğru kaydedilen ilerlemenin ve aşırı gevşek politika için bir çıkış stratejisi oluşturma ihtiyacının tartışıldığı görülüyor. Pazartesi günü açıklanan BOJ Tankan anketi de büyük üreticiler arasındaki güvenin beklenenden daha fazla arttığını gösterdi.
Piyasa faiz oranları, Japonya’nın uzun vadeli getirilerinin yükselişe geçtiği beklentilerini yansıtıyor gibi görünüyor. Yatırımcıların tahvil getirilerindeki bir değişikliği hedge etmek veya bahse girmek için kullandığı on yıllık gece gösterge swapları, %0,985 seviyesine çıkarak Ocak ayından bu yana en yüksek seviyeye ulaştı ve BOJ’un on yıllık getiri için belirlediği %1’lik fiili tavanın yakınında bulunuyor.
Merkez bankası getiri eğrisi kontrolünü daha esnek hale getirerek on yıl vadeli getirinin %1’e kadar yükselmesine izin verdi, ancak çok hızlı yükselmeleri desteklemiyor.
Okasan Securities Co. tarafından kıdemli tahvil stratejisti, Naoya Hasegawa, “BOJ, getiriler bu seviyeye yükselmesine rağmen yatırımcı talebinin zayıf kaldığı bir ortamda hareket alıyor gibi görünüyor,” dedi. “Uzun vadeli ve süper uzun vadeli getirilere, temel olarak BOJ’un mevcut para politikasını hafifçe düzeltebileceği endişeleri nedeniyle yukarı yönlü baskı yaşandı.”
Hasegawa, 5 ila 10 yıl vadeli tahvil alımlarının miktarının son düzenli işlem için olduğu gibi 675 milyar Japon Yeni (4,5 milyar dolar) olmasını bekliyor.
BOJ’un mevcut aşırı kolay para politikasından çıkacağı yönünde spekülasyonlar artıyor, ancak BOJ Başkanı Kazuo Ueda enflasyon görünümü konusundaki dikkatli duruşundan vazgeçmedi. Ueda, Cumartesi günü Fukuoka’daki bir akademik toplantıda verdiği konuşmanın metnine göre, merkez bankasının mevcut para politikasını değiştirmek için “hala gitmesi gereken bir mesafe” olduğunu söyledi.
BOJ üyeleri fiyat hedefi ilerlemesini görüyor, çıkış planı hazırlama ihtiyacı duyuyor
BOJ Yönetim Kurulu üyeleri, Eylül politika toplantısının görüşlerini özetleyen bir belgeye göre enflasyon hedefine doğru ilerlemenin yanı sıra çıkış stratejisi oluşturma ihtiyacını tartıştılar. Pazartesi günü yayımlanan özet belgeye göre, toplantıda bir üye şunları söyledi: “Japonya ekonomisi fiyat istikrarı hedefine ulaşmaya daha yaklaşıyor, ancak biraz daha gitmesi gerekiyor. Bu nedenle 2023 mali yılının ikinci yarısı, fiyat istikrarı hedefinin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini belirlemede önemli bir dönem olacak.”
Bu yorumlar, BOJ izleyicileri arasındaki merkez bankasının 2024’ün başlarında politikasını ayarlayacağına dair beklentileri güçlendirecek ve BOJ’un ultra-gevşek politikadan çıkma olasılığı hakkında erken sinyaller verdiğini gösteriyor gibi görünüyor.
Eylül toplantısı öncesinde yapılan bir Bloomberg anketinde, ekonomistlerin yarısı BOJ’un negatif faiz oranını 2024’ün ilk yarısında sona erdireceğini tahmin etti. Merkez bankası toplantıda tüm politika ayarlarını değiştirmeme kararı aldı.
Bazı yönetim kurulu üyeleri enflasyonun temel senaryolarının üzerine çıkma riskine dikkat çekti. Bu açıklamalar, bu ayın ilerleyen günlerinde BOJ’un dört aylık görünüm raporunu bir kez daha yukarı yönlü revize etme olasılığını işaret ediyor. Bazı ekonomistlere göre fiyat görünümündeki bir başka yükseltme, bu ay içinde faiz eğrisi kontrol programını kaldırma da dahil olmak üzere daha fazla politika ayarı için kullanılabilir.
Bir üye, muhtemelen kurulun en muhafazakar üyelerinden Naoki Tamura, %2 enflasyon hedefinin “açıkça” görüldüğünü belirtti ve bankanın bunun önümüzdeki yılın ilk üç ayı civarında gerçekleşip gerçekleşmediğini değerlendirebileceğini söyledi.
“Aktüerlik açısından şu anki para politikasından çıkış için hazırlık yapmak ve zemin oluşturmak önemlidir” diyen aynı üye, zeminin piyasa işleyişini iyileştirme ve piyasa katılımcılarıyla ve genel halkla iletişim kurmayı içerdiğini ekledi.
Bu özetin yayınlanması, BOJ Başkanı Kazuo Ueda’nın Cumartesi günü yaptığı bir konuşmanın ardından geldi. Ueda, merkez bankasının bilanço büyüklüğünün bir çıkış gibi politika değişikliklerini engellemeyeceğini söyledi. Vali, hedefe ulaşılacak hala bir mesafe olduğunu belirtti, ancak bu konuşma, BOJ’un büyük teşvik programından çıkışın yolunu zaten başlamış gibi atmaya başladığı bir resme uyuyor.
Bu yılın geri kalanı ve gelecek yılın başındaki süreç boyunca izlenecek veri noktalarından biri ücret artışları. BOJ, sürdürülebilir ücret artışlarının enflasyon hedefine ulaşmak için ne kadar önemli olduğunu defalarca vurguladı.
Japonya’nın en büyük sendika grubunun gelecek yılın ücret taleplerine ilişkin tutumu önümüzdeki haftalarda netleşecekken, ilkbahar ücret görüşmelerinin başlangıç sonuçları büyük şirketlerin ardı ardına açıklamalarından sonra Mart ortasında duyurulacak.
Piyasaların yüksek enflasyon beklentileri ve hükümetin asgari ücretleri daha da yükseltme kararı göz önüne alındığında, “önümüzdeki yılın ücret artış hızının bu yılkinden daha yüksek olma olasılığı oldukça yüksektir” diyen bir üye bulunmakta.