Ertuğrul Özkök: Bütün zamanların en iyi müzik albümü hangisidir, Ege bamyası kaçıncı sırada?
“`html
Geçen cuma akşamı Nişantaşı Develi Restoran’da Alman gazeteci dostum Kai Diekmann ile kebabımızı tatarken, ilginç bir tartışma içerisine girdik. “Sen Rolling Stones taraftarısın ama nihai seçimimi yaptım. Ben Beatles taraftarıyım.”
Bu, bizim neslimizde 50 yıldır süregelen bir rekabetin parçası.
Davulcular, “Yesterday” parçasını seslendiremiyor mu?
Bu tartışma, Beatles’ın hayatta kalan üyesi Ringo Starr’ın yeni albümü “Look Up” ile tekrar gündeme geldi.
Ringo Starr, müzik dünyasını şaşırtacak bir adım atarak bir “country” müzik albümü çıkardı.
Albümdeki şarkılar oldukça basit, fakat ilk dinleyişte hemen seviliyor.
Albüm çıkışının ardından Ringo, Times’a verdiği röportajda şunları dile getirdi:
“Ben her zaman bir müzik grubunun içinde yer almak istedim. Çünkü davul çalarak ‘Yesterday’i söyleyemezsiniz…”
Oysa Genesis’in davulcusu Phil Collins, “Against All Odds” parçasını yıllarca harika bir şekilde seslendirdi.
Bu parça, sadece Spotify’da 550 milyon kez dinlendi.
“Uncut” dergisi en iyi 500 albüm listesini yayınladığında ortam karıştı
Geçtiğimiz ayın sonunda rock müzik çevrelerinde tartışmalar, Beatles mı Rolling Stones mu sorusundan “Gelmiş geçmiş en iyi müzik albümü hangisidir?” konusuna kaydı.
Tartışmalara “Uncut” dergisi öncülük etti.
Uncut, yıllar içinde “60’ların en iyi albümü”, “70-80-90’ların en iyi 500 albümü” gibi sıralamalar yapmıştı.
Son olarak, “Bütün zamanların en iyi 500 albümü” başlıklı kapsamlı bir liste yayımladı.
Tartışma işte bu liste ile iyice alevlendi.
Beatles mı Rolling Stones mu meselesi sınırları aştı mı?
Bu tartışma, “Rolling Stonescular ve Beatlescılar” sınırlarını aştı.
Oraya “Pink Floydçular”, “Led Zeppelinciler”, “Bob Dylancılar” ve daha birçok grup katıldı…
Çünkü dergi, herkesin tatmin olamayacağı ve sürprizlerle dolu bir 500’lük liste oluşturdu.
Bir haftadır, bizim “rock topluluğumuz” ile “eski rockçılar” arasında müthiş bir mücadele yaşanıyor.
Bu pazar, sizi de bu tartışmanın içine çekmek istiyorum.
Eminim, daha ilk satırdan bu mücadelenin bir parçası olacaksınız.
Çünkü müzikle az çok ilgileniyorsanız, sessiz kalmak pek mümkün değil.
Sizce ilk 500’e daha çok Beatles mı, Rolling Stones mu albüm girmiştir?
Hadi asıl soruya geçelim: “Sizce tüm zamanların en iyi albümü hangisidir?”
Bu sorunun cevabını yazının sonunda vereceğim.
Ama önce beni gerçekten şaşırtan konulardan bahsedeyim.
(*) Bu 500’lük listede sizce Beatles mı, Rolling Stones mu daha fazla yer alıyordur?
(*) Pink Floyd’un “Dark Side Of The Moon” albümü sizce hangi sıradadır?
(*) 1980’li yıllarda dünyada en çok satan albüm olan ve siyasi dergilerin bile kapak konusu olan Michael Jackson’ın “Thriller” albümü sizce hangi sıralarda olmalı?
(*) Simon and Garfunkel’in hangi parçalarının bulunduğu albümü ilk 10’a koyarsınız?
(*) Fleetwood Mac’in “Rumors” albümü sizce listede hangi sırayı almalıdır?
Bizim neslin çocuklarına eğitim veren şarkılar da listede
Şimdi kişisel olarak ilgimi çekenlerden başlayayım.
Listenin sonuncu sırasında, yani 500 numarayla Crosby, Stills, Nash’in sadece isimlerinin yazılı olduğu bir albüm mevcut.
Bu albüm içinde, “Teach Your Children” gibi bizim neslimizin çocuk eğitimine dair görüşlerini etkileyen efsanevi bir parça barındırıyor.
“Suite: Judy Blue Eyes”, “Marakesh Express” gibi parçalarıyla bize Kuzey Afrika’nın egzotizmini açan müzikler de mevcut.
Ama ben bu albümleri bir kenara bıraktım ve Neil Young‘ın eserlerine odaklanacağım.
Pink Floyd’un “Dark Side Of The Moon” albümü sizce kaçıncı sırada yer almalı?
Benim neslimden bir müziksever, bırakın 500’lük listeyi, 100’lük ya da 10’luk dahi bir liste yapsa, “Dark Side of the Moon” kesinlikle yer alırdı.
Fakat bu efsane albüm, ilk 10’da yok, ilk 100’de yok, ilk 200’de de yok. Üstelik ancak 431’inci sırada görülebiliyor.
Bu durum tam anlamıyla bir hayal kırıklığı.
Hatta Pink Floyd’un başka hiçbir albümünün listeye girmemesi de oldukça düşündürücü.
Michael Jackson’ın çığır açan “Thriller” albümü listede neden yer almaz?
“Thriller”, “Beat It”, “Billie Jean”, “Human Nature”, “The Girl Is Mine”, “Wanna Be Starting Something”
Bu parçaları duymayan var mı?
Billie Jean…
Bugüne kadar 2 milyardan fazla insan yalnızca Spotify üzerinden dinlemiş durumda.
Yıl 1982…
Dünya bu albümle adeta altüst oldu.
“Time”, “Newsweek”, “Economist”, “Der Spiegel”, “Paris Match”… aklınıza gelen hangi dergi varsa, kapağında bu albümü işledi.
1960’larda İngiliz müzik devriminden sonra, 1980’ler Amerikan devrimini zirveye çıkaran bir albümdü.
John Landis’in çektiği video klibi ile “Moonwalk” dönemi başlamıştı.
Ve siz, tüm zamanların en iyi 500 albümü listesi oluşturuyorsunuz…
Bu albüm ise listede yer almıyor.
En azından geçen yıl kaybettiğimiz prodüktör Quincy Jones‘un hatırası için bile olsa dahil edilmeliydi.
Fleetwood’un “Rumours” albümü olmadan bir 500’lük listesinin eksik olduğunu söyleyebilirim
Yıl 1977…
Fleetwood, “Rumours” albümünü yayımlandığında müzik dünyası bunun üzerine konuşuyordu.
Her yerde “Dreams” çalıyor ve benim için antolojimde en önde yer alacak bir eser olarak hafızaya kazınıyordu.
Uncut dergisinin çalışanları, bu albümü ilk 500’e bile almamış.
Bir sorun var gibi görünüyor.
Yalnızca müzikal bir bakış açısı güdeseniz bile Eric Clapton’ın Cream grubunun bu listede yer almaması düşündürücü değil mi?
1960’lardan “Hollies”, “Manfred Mann”, “Yardbirds”, “Animals” gibi grupların da listede olmaması dikkat çekici.
Özellikle dönemin devrimci grubu Cream’in “Fresh Cream” albümünün listede yer almadığını söylemek de zor.
Eric Clapton’ın ilk gruplarından biri olarak kabul edilen bu albüm, müzikal açıdan oldukça çarpıcı.
Ege bamyası listede yok ama çalan grup var mı?
Listenin 106 numarası olan bir Alman grubuna yer verilmiş: “Can…”
1960’larda kurulmuş ve elektronik müzik akımının öncüsü olarak değerlendirilen bu grubun 1969’da çıkan “Monster” albümü 222’nci sırada yer alıyor.
Grubun 1972’de yayınladığı “Ege Bamyası” adlı albümünü ben sonraki yıllarda keşfedip dinleyebilmiştim ve o albüm 106’ncı sırada bulunuyor.
Farklı bir müzik tarzları var. Ancak en iyi 500’e girmeleri konusunda düşündürücü bir durum var: Pink Floyd tek albümle listeye dahil edilirken onlar 3 albümle dahil edilmiş!
Bu liste, pek çok kişi için sorgulayıcı bir hale gelmiş görünüyor.
Liste hazırlayıcıları sanki Michelin müfettişi gibi yaklaşmış
Listede yapılan seçimler, dinleyicinin ya da müzikseverlerin hoşuna gitmekten çok; müzik bilgisiyle öne çıkan profesyonel müzisyenlerin beklentilerine göre hazırlanmış gibi görünüyor.
Koca bir 500’lük listede Elvis Presley’nin yalnızca bir albümünün bulunması da bu durumla açıklanabilir.
Bir zamanlar John Lennon’a sorulmuştu:
“Amerikan müziği hakkında ne düşünüyorsun?”
Sevdiği üç ismi sıralamıştı: Beach Boys, Byrds ve Mama’s and Papas…
Aynı soruyu Mick Jagger’a sorsanız, muhtemelen Muddy Waters ile devam eden bir liste yapardı.
Bu isimler arasındaki fark, Beatles müziğinin daha geniş bir kitleye ulaşmayı başarmasıdır. Beatles, insanların daha kolay bağ kurabileceği bir müzik yarattılar, bu yüzden daha çok sevilmelerinin de sebebi bu.
Bunların yanında daha pek çok eleştiri yapabilirim, ancak gelin ilk 20’ye geçelim.
İşte, tüm zamanların en iyi 20 müzik albümü:
Geriden başlayarak sıralıyorum:
|
Bütün zamanların en iyi albümü: Beatles – Revolver
|
İlk 20’de 3 Beatles albümü, 2 David Bowie ve 1 Rolling Stones yer alıyor
Sonuç olarak, Uncut’un en iyi 500 albüm listesi, bu tartışmaya kendi açısından nokta koymuş durumda.
Bu yarışmanın galibi Beatles olmuştur.
Onların 500’e giren albüm sayısı, Rolling Stones’un sayısının 3 katı.
Velvet Underground’a ise fazla kıyak yapılmış gibi görünüyor
Bence dergi, Velvet Underground’a gerektiğinden fazla kıyak geçmiş.
Acaba bu grubun en büyük destekçisi Andy Warhol olduğu için mi?
Benim tercihim ise Velvet Underground değil, grubun vokalisti Lou Reed‘dir.
Ama onun solo kariyerindeki iki parçadan bahsetmek gerekir: “Walk On The Wild Side” ve özellikle “Perfect Day…”
David Bowie konusunda şüphelerim var
David Bowie’ye gelince…
Gerçekten kararsızım.
Fikrimi açıklamada tereddüt yaşıyorum çünkü mahallede bir David Bowie hayranlığı var ki, sosyal medya linçine uğrayabilirim.
Haklı oldukları bir taraf var; çünkü Bowie sadece müziği ile değil, dönemin estetiği ve kültürel etkisiyle de öne çıkmıştır.
Fakat kaç tane David Bowie albümünü çalıp dinlediğinizi sorsanız, Beatles, Rolling Stones, Michael Jackson ya da Bob Dylan’dan sonra gelecektir.
500’lük liste hip hop için fazlasıyla yetersiz
500’lük listede yalnızca 3 hip hop albümü mevcut.
Oysa hip hop, 2024’te 50. yılını dolduracak ve müzik tarihine belki de en fazla etki eden türdür.
Sadece Eminem, Jay-Z ve Kanye West gibi isimlerle sınırlı kalması bence oldukça az görünüyor.
Evet, “Kind Of Blue” kesinlikle tüm zamanların en iyi caz albümü
Caz müzikten listeye giren albümler konusunda hemfikirim.
Miles Davis‘in “Kind Of Blue” albümü geçmişin, günümüzün ve geleceğin en iyi caz albümü olmaya devam edecek.
Daha fazla tartışma yapabiliriz ama şimdilik bu kadar.
İlgilenirseniz, Uncut’un tam listesini yazının sonunda paylaşıyorum. Bakıp kendi değerlendirmenizi yapabilirsiniz.
* * *
16 yaşımda Melody Maker dergisinin en iyi 50’sini ezbere sayabiliyordum
16 yaşımdayken, “İngiltere’de Melody Maker dergisinin haftalık Top 50 listesini ezbere say” deseydiniz, bunu rahatlıkla yapabilirdim.
Oysa o 50 şarkının en fazla 10 tanesini dinlemiştim.
Sonrasında Çiğli Amerikan Üssü’nün radyosu yayın yapmaya başladı ve hayatım değişti.
Çiğli Amerikan Üssü radyosunda dinlediğim ilk Bob Dylan şarkısı
Bob Dylan’ın beni 60 yıllık bir yolculuğa çıkaran “Like A Rolling Stone” parçasını ilk defa orada işittim.
Şimdi onun hayatına dair olan “A Complete Unknown” (Bam Bir Bilinmez) filmini izlemeye hazırlanıyorum.
Filmde Bob Dylan’ı canlandıran Timothee Chalamet oldukça güzel bir performans sergiliyor. Merak edenler Spotify’dan dinleyebilirler.
O parça “Like A Rolling Stone…”
“Nasıl hissettiriyor, nasıl hissettiriyor?
Kendinde olmak, evin yönünü bulamamak,
Tam bir bilinmezlik gibi
Yuvarlanıp giden bir taş parçası gibi…”
60 yıl boyunca cevabını bulamadığımız soru
Bir hayat geçip gidiyor.
Bizim neslimiz tam da onun dediği gibi “A Complete Unknown bir istikamet çiziyor.
Ancak sorunun cevabı hâlâ bulunamadı.
Ve bu durumu ilginç bir şekilde bir cümle daha ekleyerek eleştiriyoruz.
Özgürlük peşindeyken, kendini derin bir hayal kırıklığı uçurumunun dibinde bulmak…
Nasıl hissettiriyor, arkadaşlar…
|
Arşiv için işte Uncut dergisine göre bütün zamanların en iyi 500 albümü
|
|
Kızılcık Şerbeti kamera arkası: Nursema, Pembe, Fatih, Doğa ve diğer karakterler konuştu
|
“`